این قسمت از مجموعه مقالات لوله کشی مبرد در مجله ایران فریون به ادامه مبحث لوله کشی خط ساکشن و یا لوله کشی خط مکش تبرید میپردازد. در ادامه به رایزر دو لوله ای خط مکش خواهیم پرداخت.
رایزر دو لوله ای ساکشن
اگر ظرفیت سیکل تبرید با حداکثر 30 تا 37 درصد توسط روش های کنترل ظرفیت در سیکل های برودتی کاهش پیدا کند، ممکن است نیاز به رایزر دو لوله ای خط ساکشن باشد.
برای درک بهتر از مثالی مشابه مثال قسمت قبل لوله کشی مبرد استفاده میکنیم. تصور کنید یک سیکل تبرید 20 تن تبرید و یا 70.3 کیلووات داریم. ظرفیت سیکل تبرید به روش های کنترل ظرفیت میتواند تا 5 تن تبرید کاهش پیدا کند. در این ظرفیت سرعت در لوله 1.5/8 اینچی 810 فوت بر دقیقه و یا 4.1 متر بر ثانیه خواهد بود. این سرعت از حداقل سرعت مجاز مبرد در لوله رایزر در این قطر پایین تر است. ( حداقل سرعت مجاز مبرد در لوله 1.5/8 اینچی رایزر 4.3 متر بر ثانیه است.)
انتخاب لوله کوچکتر یا 1.3/8 اینچ، سرعت مبرد را در لوله به 23.4 متر بر ثانیه در حداکثر توان و ظرفیت کاری سیستم خواهد رساند. این سرعت نیز از حداکثر سرعت مجاز در لوله رایزر بیشتر است.
یک رایزر دو لوله ای از دو لوله یکی با سایز بیشتر با یک تله روغن و یکی با سایز پایین تر در موازات لوله بزرگ تر تشکیل شده است. در ظرفیت 100 درصدی سیستم، بخار مبرد از هر دو لوله رایزر جریان مییابد. مبرد در این شرایط با سرعتی در لوله حرکت میکند که قطرات روغن برودتی را به درستی حمل کند.
در ظرفیت حداقلی، سرعت مبرد در هر دو لوله کاهش مییابد. این کاهش سرعت مبرد در لوله ها موجب عدم برگشت و عدم حمل قطرات روغن توسط مبرد می شود. در این شرایط، روغن تله روغن موجود در رایزر دو لوله ای ساکشن را پر کرده و از عبور مبرد از لوله بزرگ تر جلوگیری میکند.
باید توجه کرد رایزر کوچکتر، باید به قدری قطر پایین انتخاب شود که سرعت مبرد عبوری از آن در حداقل ظرفیت در محدوده مجاز قرار گیرد. در هنگامی که ظرفیت دستگاه افزایش مییابد، سرعت مبرد افزایش یافته و تله روغن را خالی میکند. در این حالت بخار مبرد از هر دو لوله بالا میرود.
به لوله خم شده یا تله معکوس در بالای رایزر توجه کنید. وقتی تله پایینی از روغن پر شود، مبرد تنها از لوله کوچک تر جریان مییابد. این تله معکوس در بالای رایزر دو لوله ای باعث میشود روغن بیشتری در لوله بزرگتر محبوس نشود و بازگشت روغن به کمپرسور را افزایش میدهد.
سایزینگ رایزر دو لوله ای ساکشن
وقتی انتخاب سایز ها را در رایزر دو لوله ای ساکشن انجام میدهیم، قطر لوله کوچک تر باید با توجه به حداقل سرعت مجاز در لوله رایزر ساکشن در حداقل ظرفیت سیستم انتخاب شود. قطر لوله بزرگ تر نیز باید با توجه به بیشترین سرعت مجاز مبرد در لوله رایزر ساکشن در بیشترین ظرفیت دستگاه انتخاب شود. بدیهی است سرعت در هر دو رایزر، بزرگتر از حداقل سرعت مجاز و کمتر از 20 متر در ثانیه یا 4000 فوت بر دقیقه است.
برای این مثال، قطر لوله کوچک تر رایزر 1.3/8 اینچ است. وقتی سیستم در حداقل ظرفیت خود (5 تن تبرید) کار میکند، سرعت درون رایزر 1.38 اینچ 5.8متر بر ثانیه یا 1150 فوت بر دقیقه خواهد بود. این سرعت از حداقل سرعت مجاز در لوله رایزر ساکشن بالاتر است.
در حداکثر توان سیستم یا وقتی که سیستم با ظرفیت 20 تن تبرید کار میکند، لوله کوچکتر 5 تن تبرید را به عهده گرفته و لوله بزرگتر 15 تن باقی مانده را به عهده میگیرد. در 15 تن تبرید، در رایزر بزرگتر با قطر 1.5/8 اینچ، مبرد سرعت 2450 فوت بر دقیقه و یا 12.4 متر بر ثانیه را خواهد داشت. این سرعت در محدوده سرعت مجاز سیستم خواهد بود.
در این مثال یک لوله 2.1/8 اینچی میتواند برای لوله های پایین رونده عمودی و یا لوله های افقی استفاده شود. همچنین برای رایزر دو لوله ای عمودی باید از یک لوله 1.5/8 اینچ و یک لوله 1.3/8 اینچ استفاده شود.
از رایزر دو لوله مگر در مواقع لزوم استفاده نکنید!
رایزر دو لوله ای ساکشن مقدار زیادی روغن برودتی را درون خود نگه میدارد. اگر از رایزر دو لوله ای استفاده میکنید، باید مقداری روغن اضافه در سیستم شارژ کنید.
در قسمت بعدی از این مجموعه مقالات به طول لوله معادل و نحوه محاسبه افت فشار در سیستم لوله کشی تبرید میپردازیم. برای ادامه مطالعه بخش های بعد، بر روی لینک های زیر کلیک کنید.
لوله کشی مبرد:
بخش اول مقدمه و اهمیت محاسبه
بخش دوم سایزینگ و محاسبات خط مکش:
بخش سوم سایزینگ و محاسبه خط رانش
بخش چهارم سایزینگ و محاسبه خط مایع
بخش پنجم خط بای پس گاز داغ